نقش زنان، در هیچ حرکتی از حرکت های اسلامی و شیعی – از صدر اسلام تاکنون – به اهمیت و برجستگی نقش زن در قیام «عاشورا» نبوده است .
«عاشورا» تنها صحنه ای است که در آن «زن » ، در متن قرارداد و نه حاشیه و نقش زن شیعی در آن، پررنگ و پرحضور است و شاید یکی از رمزهای جاودانگی آن همین باشد . نقش «زینب » ، این شیرزن دریادل کربلا و همسر و دختران امام حسین علیه السلام – به عنوان پیام آوران واقعه عاشورا – از جایگاه خاصی برخوردار است . نقش ام وهب، دلهم (زن زهیر)، طوعه، ماری (1) و حتی زنان قبیله بنی همدان (2) ، غیر قابل کتمان است .
کلام امام زمان علیه السلام در رابطه با مصیبت اسیری حضرت زینب:
مرحوم حاج شیخ ملاسلطان علی تبریزی – که از جمله عابدان و زاهدان بود – در عالم رؤیا خدمت امام زمان علیه السلام رسید و عرض کرد: آیا این که فرمودید: «فلاندبنک صباحا و مساء و لابکین لک بدل الدموع دما» صحیح است؟ فرمود: آری، صحیح است .
عرض کردم: آن کدام مصیبت است که به جای اشک، خون گریه می کردید؟ آیا مصیبت حضرت علی اکبر است؟
حضرت فرمود: اگر علی اکبر هم بود، در این مصیبت خون می گریست .
– آیا مصیبت حضرت عباس است؟
– اگر عباس هم بود، در این مصیبت خون می گریست .
– آیا مصیبت حضرت سیدالشهدا علیه السلام است؟
– اگر سیدالشهدا علیه السلام هم بود، در این مصیبت خون می گریست .
– پس کدام مصیبت است؟
– مصیبت اسیری زینب . (3)
در قیام حضرت مهدی علیه السلام نیز چنین است و زنان از جایگاه ویژه ای برخوردار خواهند بود . نقش زن در عصر ظهور، همچون نقش مدعیان امروز و طرفداران حقوق زن نیست که او را تا سرحد یک کالا و وسیله ای برای لذت طلبی و عیاشی تنزل داده اند .
جابربن یزید جعفی از امام باقر علیه السلام نقل می کند:
«و یجی ء والله ثلاث ماة و بضعة عشر رجلا فیهم خمسون امراة یجتمعون بمکة علی غیر میعاد قزعا کقزع الخریف; (4) به خدا سوگند 313 نفر می آیند که پنجاه تن از آنان زن هستند که بدون هیچ قرار قبلی، در مکه کنار یکدیگر جمع خواهند شد» .
ام سلمه نیز از پیامبر صلی الله علیه و آله چنین روایت کرده است:
«یعوذ عائذ من الحرم فیجتمع الناس الیه کالطیر الوارد المتفرقة حتی یجتمع الیه ثلاث ماة و اربعة عشر رجلا فیه نسوة فیظهر علی کل جبار و ابن جبار (5) ; در آن هنگام پناهنده ای به حرم امن الهی پناه می آورد و مردم همانند کبوترانی که از چهار سمت به یک سو هجوم می برند به سوی او جمع می شوند تا این که در نزد آن حضرت سیصد و چهارده نفر گرد آمده که برخی از آنان زن می باشند که بر هر ستمگر و ستمگر زاده ای پیروز می شوند» .
فصل نامه انتظار ، شماره 3، برگرفته از مقاله،عاشورا و انتظار(پیوندها، تحلیل ها و رهیافت ها)
1. وی اهل بصره و خانه اش، کانون شیعیان امام علی علیه السلام بود . از آن کانون تنی چند به یاری حسین علیه السلام شتافتند و شهید شدند; گرچه خود وی نیامد .
2. پس از مردن یزید، برخی از بزرگان و اشراف کوفه تصمیم گرفتند عمرسعد را به عنوان امیرخود برگزینند . زنان قبیله بنی همدان تا این خبر را شنیدند، هلهله کنان داخل مسجد شدند و از این کار ممانعت کردند . آنان می گفتند شما می خواهید کسی را حاکم کنید که فرزند رسول خدا را به شهادت رسانده است؟
3. العبقری الحسان، ج 1، ص 98 .
4. بحارالانوار، ج 53، ص 223 .
5. مجمع الزوائد، ج 7، ص 315; معجم احادیث الامام المهدی، ج 1، ص 500 .
مؤسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
